Hội thảo diễn ra ngày 19/1/2021, do Hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam tổ chức.
Tại hội thảo, TS. Võ Quang Diệm - Chủ tịch Hiệp hội Tấm lợp Việt Nam nêu vấn đề, năm 2020, việc ban hành Luật Đầu tư (ngày 17/6/2020), Luật Bảo vệ Môi trường (ngày 17/11/2020) và Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam giai đoạn 2020-2030, định hướng tới 2050 (Quyết định số 1266/QĐ-TTg ngày 18/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ) đã cung cấp cơ sở pháp lý quan trọng để ngành sản xuất tấm lợp fibro xi măng có chứa amiang trắng an tâm sản xuất, kinh doanh và phát triển.
Nỗ lực đa dạng hóa sản phẩm của doanh nghiệp
Sản phẩm fibro xi măng đã được phát triển ở Việt Nam từ năm 1963 và trở thành vật liệu quen thuộc với người dân nhờ giá thành phải chăng và độ bền ưu việt. Đặc biệt, với các vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng ven biển, sản phẩm này đóng vai trò quan trọng trong xây dựng dựng nhà ở, công trình phụ trợ, kho bãi, chuồng trại cũng như xây mới và khắc phục hậu quả sau thiên tai bão lũ.
Vài năm trở lại đây, các doanh nghiệp fibro xi măng đã nỗ lực đa dạng hóa sản phẩm để mang đến nhiều lựa chọn hợp thẩm mỹ, chất lượng tốt hơn cho người tiêu dùng. Năm 2019 và năm 2020, các sản phẩm tấm lợp fibro xi măng màu, tấm ốp phẳng vân gỗ, tấm tường sandwich bê tông nhẹ, tấm cách nhiệt amiang trắng… đã bước đầu được sản xuất và ứng dụng tại Việt Nam.
Sản phẩm truyền thống và sản phẩm ứng dụng công nghệ mới đã được giới thiệu tại các sự kiện lớn của ngành xây dựng như Triển lãm Expo Nga Việt năm 2019, Triển lãm Vietbuild Hanoi 2019. Đặc biệt, các sản phẩm mới gồm tấm tường sandwich bê tông nhẹ, tấm lợp fibro xi măng màu đã được sử dụng để xây dựng trường học và nhà tình nghĩa cho người nghèo trên cả nước.
Sản phẩm fibro xi măng an toàn
Hiện nay, các quốc gia phát triển và nhiều quốc gia Đông Nam Á không yêu cầu dán nhãn cảnh báo đối với sản phẩm fibro xi măng. Tại hội thảo, đại diện Viện Nhà nước và Pháp luật, ông Ngô Vĩnh Bạch Dương chia sẻ, hàng hóa chứa amiăng trắng được sử dụng rất rộng rãi, không bị hạn chế và cũng không đặt vấn đề dán nhãn tại Nga.
Cục Kiểm tra Vệ sinh thuộc Bộ Y tế Liên bang Nga đã ban hành danh mục các sản phẩm từ xi măng có chứa amiăng được phép sử dụng trong xây dựng. Cục trưởng cơ quan an toàn vệ sinh Liên bang Nga cũng khẳng định "Sản phẩm amiang được khuyến nghị cho sản xuất và sử dụng trong vận tải, thiết bị, hàng hóa công nghiệp và sinh hoạt hàng ngày".
Cũng theo ông Dương, các nước thuộc Liên-xô trước đây như Kazakhstan, Kyrgyzstan, Belarus, Armenia, Ajerbaijan, Ukraine, Tajikistan, Turkmenistan, Uzbekistan cũng không quy định dán nhãn các vật liệu fibro xi măng để cảnh báo và coi chất thải từ những vật liệu này là chất thải xây dựng thông thường, không nguy hại.
Các nước Nam Á như Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh và Đông Á như Trung Quốc không yêu cầu dán nhãn các vật liệu xi măng amiăng trắng để cảnh báo. Đây đều là kết quả từ kinh nghiệm phát triển khoa học công nghệ và chăm sóc sức khỏe công dân của các quốc gia.
Tương tự, các văn bản pháp luật Việt Nam cũng không yêu cầu dán nhãn cảnh báo nguy hại đối với vật liệu này. Thông tư số 36/2015/NĐ-CP (ban hành ngày 24/4/ 2015) của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu cũng quy định rõ các vật liệu amiang xi măng thải như tấm lợp đã qua sử dụng không phải là chất thải nguy hại.
Lý giải cho những quy định này, các nhà khoa học đã cung cấp bằng chứng khoa học cho thấy khả năng sản xuất và sử dụng an toàn của sản phẩm fibro xi măng.
Qua bài tham luận "Tấm lợp xi măng amiang không gây ra rủi ro sức khỏe cho con người" trình bày tại hội nghị, PGS.TS. Lương Đức Long - Nguyên Viện trưởng Viện Vật liệu Xây dựng khẳng định, tấm lợp xi măng amiang hầu như không gây ra rủi ro cho môi trường và sức khỏe con người do các sợi amiang liên kết rất chặt với xi măng, khó có thể bị phát tán ra môi trường. Ông Long cũng đưa ra các dẫn chứng nghiên cứu được chứng minh tại Nga, Brazin, Mỹ, Ấn Độ.
Đồng quan điểm, Th.S. Đinh Thị Hoa - Bệnh viện Xây dựng cũng thông tin về những kết quả nghiên cứu tích cực với tình hình sức khỏe người lao động tại các đơn vị sản xuất và người sử dụng tấm lợp fibro xi măng tại Việt Nam.
Trường Thịnh
