Số: 24/ VPHHTLVN                                                           Hà Nội, ngày 26  tháng 08 năm 2011

V/v: Thông báo diễn biến và kết quả hội

nghị lần thứ 5 của Công ước Rotterdam

Kính gửi:       Các đơn vị thành viên Hiệp hội Tấm lợp Việt Nam

THÔNG BÁO

Diễn biến và kết quả Hội nghị lần thứ 5 của Công ước Rotterdam

và một số nội dung công việc của Hiệp hội trong thời gian tới

    Từ năm 2001 Hiệp hội Tấm lợp Việt Nam đã luôn sát cánh cùng lãnh đạo các Doanh nghiệp thành viên của Hiệp hội đấu tranh, bảo vệ amiăng chrysotile nhằm chứng minh với Chính phủ và các Bộ ngành  rằng amiăng chrysotile có thể sử dụng an toàn có kiểm soát. Hiệp hội đã nhiều lần kiến nghị với Chính phủ cho phép sử dụng có kiểm soát. Kết quả là Thủ tướng Chính phủ đã có QĐ số 133/2004/QĐ-TTg và QĐ 121/2008/QĐ-TTg tiếp tục cho phép sử dụng amiang chrysotile để sản xuất tấm lợp.

    Mặc dầu vậy, cuộc đấu tranh giữa trường phái cấm sử dụng Amiang với trường phái chỉ cấm sử dụng amiăng amphibole, còn amiăng chrysotile thì cho phép sử dụng có kiểm soát vẫn diễn ra gay gắt ở trong nước và thế giới.

    Công ước Rotterdam (thông qua điều lệ năm 1998 có hiệu lực từ năm 2004) với mục đích hợp tác và chia sẻ trách nhiệm giữa các bên tham gia Công ước đối với các hóa chất Công nghiệp và thuốc bảo vệ thực vật nguy hại  trong thương mại quốc tế nhằm bảo vệ sức khỏe con người và môi trường trước nguy cơ tiềm ẩn do chúng gây ra. Đặc biệt công ước Rotterdam có phụ lục III, là danh mục các loại thuốc trừ sâu và hóa chất công nghiệp bị cấm hoặc bị kiểm soát nghiêm ngặt, nghĩa là những chất bị đưa vào phụ lục này là những chất bị cấm hoặc kiểm soát chặt chẽ trong buôn bán, vận chuyển, sử dụng. Amiăng thuộc hóa chất công nhiệp.

    Tính đến năm 2011 các nước tham gia Công ước đã tổ chức được 5 hội nghị (2 năm 1 lần) và có 170 quốc gia thành viên tham gia. Đã có 40 hóa chất đã được đưa vào phụ lục III bao gồm 29 loại thuốc trừ sâu và 11 hóa chất công nhiệp (trong đó có 5 loại sợi amiăng Amphibole: Actinolite asbestos, Anthophyllite, Amosite asbestos, Crocidolite và Tremolite).

    Hội nghị lần thứ 5 của Công tước Rotterdam họp tại Geneva Thụy Sỹ từ 20-24/06/2011, đoàn Việt Nam có 2 thành viên trong đó Bà Bùi Thị Thu Hằng đại diện cho Hiệp hội Tấm lợp Việt Nam. Do tính chất quan trọng của hội nghị này, các nước cấm sử dụng amiăng muốn đưa amiăng chrysotile vào phụ lục số III nên Hiệp hội đã giới thiệu để Bộ trưởng Bộ ngoại giao cử Bà Hằng cùng đại diện từ Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn đại diện cho Chính phủ Việt Nam tham gia hội nghị. Kết quả của hội nghị này là đã nhất trí đưa 3 loại thuốc bảo vệ thực vật: Alachlor, Aldicab và Endosulfan phụ lục III.

    Riêng amiăng chrysotile đã từng bị đề nghị đưa vào phụ lục III của Công ước Rotterdam tại hội nghị lần 3 (2007) và lần 4 (2009) nhưng không được nhất trí. Tại hội nghị lần 5 thực sự là cuộc đấu trí giữa những nước ủng hộ quan điểm cho phép sử dụng có kiểm soát với những nước cấm sử dụng amiăng. Các quốc gia phản đối mạnh mẽ việc đưa amiăng chrysotile vào phụ lục III ít dần và chỉ còn lại: Ucraina, Kazakhstan, Việt Nam, Sudan, Canada, Liên bang Nga. Phần lớn các quốc gia ủng hộ đưaamiăng chrysotile vào phụ lục III gồm: Jamaica, Thái Lan, Zambia, Jordan, Thụy Sỹ, Kenya, Argentina, Chilê, Bolivia, Venezuela, Hàn Quốc, Senegal, Na Uy, Dominica, Úc, Nhật Bản, Bahrain, Afganistan, WHO, EU. Ấn Độ đã thay đổi quan điểm từ không ủng hộ sang ủng hộ.

     Nhờ cơ chế đồng thuận 100% mới được đưa vào phụ lục III, nên lần này amiăng chrysotile vẫn chưa bị đưa vào phụ lục III của Công tước Rotterdam nhưng sẽ bị xem xét tiếp vào hội nghị lần 6 năm 2013 tại Rome – Ý. Chi tiết về Công ước Rotterdam và Hội nghị lần thứ 5 của Công ước Rotterdam xin xem ở http://hiephoitamlop.org.vn.

     Tổ chức sức khỏe thế giới WHO đang triển khai chương trình loại bỏ các bệnh nghề nghiệp liên quan đến amiăng. Chương trình này được Bộ y tế Việt Nam hưởng ứng. Hàng năm (từ năm 2008), tại các cuộc hội thảo Quốc tế ở Việt Nam và nước ngoài về chủ đề này được các tổ chức hoặc các quốc gia thi hành chính sách cấm sử dụng amiăng tài trợ về tài chính, các báo cáo thiên về tuyên truyền sự độc hại của amiang (có tính chất thổi phồng) hoặc vận động cấm amiăng. Các nhà khoa học y tế cộng đồng và môi trường Việt Nam đương nhiên không thể nói khác những quy định trong Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, nhưng thiếu số liệu chứng minh amiăng chrysotile không độc hại như những người chống amiăng tuyên truyền. Mặt khác cách trình bày không rõ ràng do thiếu thông tin hoặc vì lý do tài trợ dễ dẫn đến hiểu nhầm rằng loại bỏ bệnh nghề nghiệp liên quan đến amiăng tức loại bỏ amiăng. Đây là sự hiểu nhầm nguy hiểm.

     Hiệp hội thông báo diễn biến và kết quả Hội nghị lần thứ 5 của Công tước

Rotterdam cũng như chương trình loại bỏ các bệnh nghề nghiệp liên quan đến amiăng của WHO để các thành viên của Hiệp hội biết rằng nhiệm vụ bảo vệ, minh oan cho amiăng chrysotile để được sử dụng an toàn có kiểm soát trong sản xuất tấm lợp ngày càng gay go, phức tạp và lâu đài. Đây là nhiệm vụ chung của Hiệp hội, của các thành viên Hiệp hội và của những người lao động, bởi vậy rất cần sự hiểu, thông cảm và đồng tâm hiệp lực, hỗ trợ của các đồng chí đối với Ban chấp hành, Ban thường trực Hiệp hội trong nhiệm vụ bảo vệ amiăng chrysotile.

      Trên tinh thần này Ban thường trực Ban chấp hành Hiệp hội đề nghị:

1) Các đồng chí giám đốc các doanh nghiệp quán triệt một số nội dung sau:

        - Việc Thủ tướng Chính phủ cho phép sử dụng amiăng chrysotile để sản xuất tấm lợp là có điều kiện, nghĩa là việc sử dụng phải kiểm soát được môi trường lao động, môi trường xung quanh đảm bảo quy chuẩn về môi trường. Về y tế: phải đảm bảo an toàn sức khẻo đối với người lao động.

        - Để đảm bảo được điều kiện sử dụng an toàn có kiểm soát phải cải tạo, hoàn thiện dây chuyền công nghệ, nâng cao mức độ cơ giới hóa, tự động hóa giảm sự tiếp xúc trực tiếp của người lao động với amiăng chrysotile, xử lý tốt bụi ximăng, chất thải rắn và nước thải.

        - Phổ biến công ước 162 về sử dụng amiăng chrysotile an toàn có kiểm soát đến từng người lao động. Tổ chức và quản lý sản xuất chặt chẽ đảm bảo những quy định trong công ước này. Trang bị đầy đủ các dụng cụ bảo hộ cá nhân cho người lao động, đặc biệt đối với những công nhân trực tiếp tiếp xúc với amiăng chrysotile.

        - Tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm tấm lợp để sản phẩm đạt tiêu chuẩn quy định.

        - Nghề sản xuất tấm lợp Fibroximăng thuộc nhóm nghề gây bệnh nghề nghiệp, vì vậy, người sử dụng lao động cần thực hiện nghiêm túc các quy định trong Thông tư số 12/2006/TT – BYT ngày 10/11/2006 của Bộ y tế về việc hướng dẫn khám bệnh nghề nghiệp, thực hiện đầy đủ các chế độ đối với người lao động.

         - Việc khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động cũng như cải tạo công nghệ, đảm bảo các điều kiện về môi trường lao động, đo môi trường lao động là trách nhiệm của người sử dụng lao động theo quy định của của pháp luật lao động, nhưng đồng thời cũng giúp cho Hiệp hội có số liệu một cách hệ thống, chứng minh với các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức Quốc tế rằng amiăng chrysotile có thể sử dụng có kiểm soát đảm bảo an toàn sức khỏe đối với người lao động.

         - Chương trình khám bệnh nghề nghiệp và đo môi trường, Hiệp hội Tấm lợp Việt Nam phối hợp với Bệnh viện Xây dựng tổ chức (văn bản số 13/HHTLVN ngày 03 tháng 6 năm 2011) cần sự hưởng ứng và tạo điều kiện của các doanh nghiệp. Đối với những doanh nghiệp đã thực hiện khám bệnh nghề nghiệp với trung tâm y tế dự phòng của địa phương và các chi cục môi trường ở địa phương đo môi trường thì lập biểu tổng hợp gửi về Hiệp hội để theo dõi và tổng hợp hệ thống.

2) Về phía Hiệp hội, Ban thường trực cũng định hướng một số nội dung hoạt động trong thời gian tới như sau:

         - Giữ mối quan hệ và phối hợp với các cơ quan quản lý  nhà nước về chuyên môn, môi trường, y tế để làm tốt công tác hoàn thiện công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo môi trường và an toàn sức khỏe. Đồng thời phải đảm bảo để 2-3 năm tới khi điều chỉnh quy hoạch phát triển Vật liệu xây dựng trong quyết định 121/2008/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ vẫn tiếp tục cho phép sử dụng amiăng chrysotile để sản xuất tấm lợp.

         - Giữ mối quan hệ, trao đổi, cung cấp, cập nhật thông tin cần thiết cho cơ quan nhà nước, tổ chức nước ngoài và các quốc gia có chung quan điểm sử dụng amiăng chrysotile có kiểm soát, nhằm thống nhất hành động, đảm bảo đến năm 2013 tại hội nghị lần thứ 6 tại Roma – Ý, amiăng chrysotile không bị đưa vào phụ lục III.

          - Giữ mối quan hệ và thực hiện các nghĩa vụ của mình với Hiệp hội amiăng Thế giới.

          - Tổ chức các cuộc hội thảo tuyên truyền cho amiăng chrysotile. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về amiăng chrysotile trên các phương tiện thông tin đại chúng.

          - Tham gia các hội thảo trong nước, quốc tế về chương trình loại bỏ bệnh nghề nghiệp liên quan đến amiăng để nắm bắt thông tin và có đối sách kịp thời.

          - Xây dựng hệ thống dữ liệu về bệnh nghề nghiệp và môi trường của ngành sản xuất tấm lợp Fibroximăng thông qua chương trình khám bệnh nghề nghiệp và đo môi trường hằng năm.