Hiện nay, nhiều mặt hàng VLXD sản xuất trong nước đang ở mức dư thừa. Thị trường bất động sản chưa có những tín hiệu tích cực, khiến cho các doanh nghiệp (DN) sản xuất, tiêu thụ VLXD gặp nhiều khó khăn. Công suất khai thác chỉ dừng ở mức 50 đến 80%, sản phẩm tồn kho cao, tiêu thụ chậm.
Ảnh minh họa.
Do vậy công tác xuất khẩu (XK) đang được các DN sản xuất VLXD rất quan tâm.
Theo số liệu thống kê của Bộ Xây dựng, 10 tháng đầu năm, XK vật liệu xây dựng đạt kết quả tích cực. XK sản phẩm xi-măng đạt khoảng gần 10 triệu tấn, tăng mạnh so với cùng kỳ, riêng Tổng công ty Công nghiệp xi-măng Việt Nam (Vicem) XK 1,805 triệu tấn, trong đó XK trực tiếp xi-măng đạt 152 nghìn tấn.Các DN vật liệu khác cũng đẩy mạnh tìm kiếm thị trường XK. Tổng công ty Viglacera mở rộng thị trường đến 40 nước trên thế giới, duy trì gần 90% công suất các dây chuyền, doanh thu XK sản phẩm đạt khoảng 30 triệu USD. Nhóm gạch gốm ốp lát và sứ vệ sinh XK cũng tăng 12% và 6% so với cùng kỳ...
Theo các chuyên gia, XK VLXD giúp giảm áp lực tiêu thụ trong nước, tăng cường nguồn thu ngoại tệ, bảo đảm duy trì ổn định sản xuất kinh doanh và dòng tiền, tạo điều kiện nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, XK VLXD hiện nay vẫn còn nhỏ lẻ, nặng tính tự phát, mặc dù khối lượng XK lớn nhưng giá trị còn thấp so với nhiều mặt hàng khác. Sản phẩm vật liệu XK chưa đa dạng và phần lớn đều qua trung gian cho nên phải gánh thêm khoản chi phí môi giới, làm tăng giá thành, giảm khả năng cạnh tranh so với các nước khác. Bên cạnh đó, các DN VLXD còn tự đưa mình vào thế khó khi cạnh tranh với nhau tại các thị trường XK, làm giảm hiệu quả XK.
Nhiều thị trường khó tính như các nước Tây Âu, Nga, Mỹ... sản phẩm VLXD còn gặp những rào cản về thuế quan, chi phí tiếp thị, vận tải.
Để xuất khẩu VLXD hiệu quả, bên cạnh việc mở rộng tìm kiếm thị trường, các DN VLXD phải xây dựng được những dòng sản phẩm chủ lực, phù hợp với đặc điểm của thị trường XK theo hướng nâng cao hàm lượng giá trị của sản phẩm, hạn chế XK nguyên liệu, bán sản phẩm thô, chưa hoàn chỉnh. Chẳng hạn đá gra-nít cần đầu tư công nghệ xẻ, mài đá để cho các sản phẩm ốp lát, hạn chế XK đá tấm, đá phiến hoặc đối với kính xây dựng, nên đầu tư công nghệ gia công sau kính nhằm tăng giá trị kinh tế, tạo sức cạnh tranh cho sản phẩm. Các DN cần chủ động hợp tác, thông qua một đầu mối thống nhất để xây dựng phương án, mạng lưới XK. Cùng nhau tìm kiếm những phương án XK hiệu quả nhất, xuất những lô hàng bằng tàu trọng tải lớn nhằm giảm chi phí vận tải, hạ giá thành sản phẩm, tránh được hiện tượng cạnh tranh thiếu lành mạnh. Đồng thời kiến nghị Nhà nước có những chính sách khuyến khích, giảm bớt thủ tục hành chính, đẩy mạnh xúc tiến thương mại... tạo điều kiện thuận lợi cho các DN VLXD tham gia XK
